Zgodnie z obowiązującą ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników z ubezpieczenia tego wyłączeni są ci rolnicy, którzy podlegają innemu ubezpieczeniu. Na przykład zatem rolnik – strażak, który na podstawie umowy – zlecenia pobiera od gminy kilkadziesiąt złotych miesięcznie za utrzymywanie wozu strażackiego w gotowości bojowej, jest wykluczony z KRUS.
Waldemar Pawlak nie widział problemu?
Powyższa ustawa obowiązuje od 1990 roku. Czy paradoksalnego zapisu nie znał lub o nim nie słyszał Waldemar Pawlak – długoletni prezes PSL-u i Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych? Trudno w to uwierzyć, tym bardziej, że funkcjonuje – powszechnie nieznany – indywidualny i jednostkowy sposób jego obejścia. Prezes KRUS może unieważnić decyzję oddziału, która wykreślała rolnika-strażaka z ubezpieczenia rolniczego. Brak było jednak rozwiązań systemowych.
eWUŚ
Dopiero w 2013 r., po wprowadzeniu systemu eWUŚ, ujawniono liczne przypadki niezgłaszania do KRUS przez rolników faktu wykonywania pracy na podstawie umowy-zlecenia i w konsekwencji niezgodnego z obowiązującym prawem pozostawania w podwójnym ubezpieczeniu: w ZUS z tytułu umowy oraz w KRUS z tytułu prowadzenia działalności rolniczej.
Zmiany w ustawie
Senatorowie Grzegorz Bierecki oraz Henryk Cioch skierowali 5 grudnia 2013 r. oświadczenie w powyższej sprawie do ministra pracy i polityki społecznej. W odpowiedzi z dnia 10 lutego 2014 r. Marek Bucior, podsekretarz stanu stwierdził, iż trwają międzyresortowe uzgodnienia dotyczące zmiany obowiązującej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W świetle przygotowywanych rozwiązań rolnicy będą mogli pozostać w systemie rolniczego ubezpieczenia, mimo aktywności zawodowej, skutkującej podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy – zlecenia. Ze znowelizowanych przepisów skorzystać będą mogli nie tylko rolnicy – strażacy OSP, ale również sołtysi – inkasenci podatków lokalnych oraz inni rolnicy, podejmujący się dodatkowych krótkotrwałych zajęć na umowę – zlecenie, poza swoim gospodarstwem rolnym.
