Żałoba po śmierci Józefa Piłsudskiego

Rokrocznie 12 maja w miejscach związanych z Józefem Piłsudskim i legionami w naszym regionie zapalane są znicze i składane kwiaty. Najnowsza wystawa przygotowana przez dr. Szczepana Kalinowskiego oddaje nastrój dni żałoby przed 82 laty.

Podczas uroczystości pogrzebowych w katedrze wawelskiej prezydent Ignacy Mościcki powiedział: Cieniom królewskim przybył towarzysz wiecznego snu. Skroni jego nie okala korona, a dłoń nie dzierży berła. A królem był serc i władcą woli naszej. (…) Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek.

Józef Piłsudski spoczął w krypcie św. Leonarda, obok Sobieskiego. Jego śmierć wywarła w świecie ogromne wrażenie, głęboko przeżyli ją również Podlasiacy. W Białej Podlaskiej już 13 maja 1935 r. został zorganizowany Powiatowy Komitet Obchodu Uroczystości Żałobnych z udziałem m.in. płk. Jana Świąteckiego – dowódcy 34 pp, ks. kan. Stefana Ginalskiego, Kazimierza Światopełk – Mirskiego – Prezesa Rady Powiatowej BBWR, inż. Leona Sakowicza – prezesa koła Związku Legionistów Polskich i POW, Franciszka Jasińskiego z Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny.

Miejscowy „Głos Społeczny” donosił: Całe miasto spowite kirem głębokiej żałoby. Na gmachach państwowych oraz domach prywatnych powiewają opuszczone do połowy masztu flagi państwowe przybrane krepą. W oknach wystaw sklepowych portrety Marszałka. Ulice oświetlone przysłoniętymi krepą latarniami, odtwarzają swym półmrokiem nastrój społeczeństwa.

Rada Miejska Białej Podlaskiej odbyła 14 maja nadzwyczajne posiedzenie z udziałem starosty, dowódcy 34 pp, duchowieństwa oraz licznych przedstawicieli organizacji społecznych i urzędów. Uroczyste posiedzenie zwołał burmistrz Walawski celem uczczenia pamięci Józefa Piłsudskiego – Honorowego Obywatela i członka bialskiej Rady Miejskiej. Wysłano depesze kondolencyjne do Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, pani Marszałkowej Aleksandry Piłsudskiej i prezesa Rady Ministrów Walerego Sławka. Na koniec podjęto uchwałę o powołaniu Obywatelskiego Komitetu Budowy Szkoły Powszechnej – Pomnika w Białej Podlaskiej im. Marszałka Piłsudskiego i z budżetu wyasygnowano na ten cel 5000 zł oraz zadeklarowano 300 zł na budowę kopca w Krakowie. Związek Zawodowy Pracowników Samorządu Terytorialnego przeznaczył na ten ostatni cel 150 zł, a koło Urzędników Skarbowych 100 zł. Jego członkowie dodatkowo opodatkowali się na budowę szkoły w wysokości 0,5% poborów przez trzy miesiące, na ten sam cel kwotę stanowiącą równowartość jednodniowych zarobków wszystkich członków uchwaliło Ognisko Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Zjazd delegatów Kół Młodzieży Wiejskiej, który odbył się 2 czerwca 1935 r. w Białej Podlaskiej uchwalił nazwać Fundusz Stypendialny Młodzieży Wiejskiej imieniem Marszałka Piłsudskiego oraz zatwierdził statut funduszu, na który drogą dobrowolnych datków zebrano ponad 1000 zł.

Wystawę pt. „Żałoba narodowa pośmierci Józefa Piłsudskiego w prasie polskiej” przygotowaną przez Szczepana Kalinowskiego oglądać można od 12 maja do końca czerwca br. w holu gmachu głównego bialskiej AWF (ul. Akademicka 2).