Dawniej Białka, dziś – Klukówka

Rzeki od zarania ludzkości stanowiły  źródło wody i pożywienia – ryb. Większe  zaczęto z czasem wykorzystywać  jako arterie komunikacyjne, pełniły  również ważne funkcje militarne. Na  mniejszych wznoszono młyny wodne.  A na najmniejszych, takich jak wyżej  wymienione? 

Na przykład Klukówka  To niedługi, liczący niespełna 35 km,  dopływ Krzny, nad którym leży Leśna,  Roskosz z pałacem Karskich, Grabanów,  Cicibór. Pierwotna nazwa rzeki  to – Białka. Pod taką nazwą figuruje  ona w XIX-wiecznym Słowniku Królestwa  Polskiego. Nazwa ta zachowała  się w przypadku dawnej wsi, a obecnej  dzielnicy Białej Podlaskiej. Skąd zatem  obecna, dość dziwna nazwa? Wywodzi  się ona od krzewinki klukwy, czyli żurawiny  błotnej, która licznie występowała  jeszcze nie tak dawno nad rzeką. Dlaczego  zanikła? Przyczyną jest najprawdopodobniej  regulacja rzeki oraz intensywne  użytkowanie zlokalizowanych  nad nią łąk po ostatniej wojnie. Obecnie  nad brzegami Klukówki widuje się jedynie  wędkarzy, a i to tylko wczesną wiosną,  zanim rzeka zacznie zarastać. Tymczasem  na dawnych mapach – na przykład  na mapie Hrabstwa Bialskiego – na  terenach w okolicach wsi Grabanów istniało  wiele stawów, zasilanych wodami  Białki-Klukówki, w których prowadzono  gospodarkę rybacką. Do dziś nie pozostało  nic po tej działalności. 

Rzeka o niewielkiej szerokości spełniła  wobec Białej bardziej istotną rolę  militarną niż Krzna. Nad tą niewielką  rzeczką toczyły się walki w XIX i XX  wieku. W trakcie Powstania Styczniowego  Roman Rogiński stoczył zaatakował  wojska carskie z zaskoczenia, nie  od strony miasta, a korzystając z osłony  rzeczki Białki jak ją wówczas nazywano,  od strony ówczesnego folwarku Kozula.  Dość istotną rolę spełniła rzeczka w czasie  wojny polsko – sowieckiej. Po sforsowaniu  przez bolszewików Bugu, stacjonujący  w Białej polski batalion zapasowy  złożony z rezerwistów obsadził  mosty na obecnej Klukówce, ryglujące  Białą Podlaską od wschodu i północy  w Białce, Ciciborze, i Kozuli. Polscy żołnierze  po obronie linii rzeki zaatakowali  Rosjan w i wyparli w okolice Pratulina.  W groby z 1920 roku znajdujące się na  bialskim cmentarzu spoczywają właśnie  tych, którzy zginęli nad Klukówką..  Nad środkowym biegiem rzeki, na południe  od Leśne Podlaskiej, znajduję się  rezerwat Chmielinne z bogatą fl orą. Mosty  na Klukówce to konstrukcje typowe  dla czasów Polski Ludowej z wyjątkiem  jednego, obecnie prawie nie używanego.  To dawny most Bialskiej Kolei Dojazdowej  w Roskoszy, o nieczęsto spotykanej  konstrukcji lukowej.