Uchwalona 3 maja 1791 r. Konstytucja była pierwszą w Europie i drugą w świecie nowoczesną ustawą zasadniczą.
W następnym roku wybuchła wojna polsko-rosyjska, pierwsza po Konfederacji Barskiej, z długiej serii wojen i powstań o niepodległość Polski. W dniu zwycięstwa pod Zieleńcami ustanowiony został order Virtuti Militari.
Konstytucja 3 Maja – jakkolwiek obalona przez zdrajców targowiczan i armię rosyjską, a także przez zdradę pruską – stała się dla Polaków gwiazdą przewodnią w ich 123 lata trwającej walce o niepodległość i odzyskanie własnej państwowości. Najbardziej bodaj znaną z pieśni jej poświęconych pt. „Witaj majowa jutrzenko” napisana została przez Rajnolda Suchodolskiego w trakcie Powstania Listopadowego.
Pamiętać zawsze należy o tym, że Konstytucja 3 Maja była Konstytucją uchwaloną przez Polaków, a nie narzuconą im przez obcego władcę, jak to było w okresie napoleońskim, ani przez obce mocarstwo, jak to było w okresie niezbyt dawnym. Nauki jakie z niej płyną, są zawsze aktualne. Nie była ona – tak jak niektórzy twierdzili – testamentem upadającej Polski, ale trwałym programem na przyszłość, z którego wynika, że błędy jakie popełniono wiele lat temu, a z których największym był brak jedności i spory o sprawy trzeciorzędne, powinny zostać wyeliminowane. Z błędów powinno się wreszcie wyciągnąć – jeżeli to możliwe – właściwe wnioski.
