Obalamy kłamstwa na temat nowej ustawy o Ochotniczej Straży Pożarnej

Od kilku tygodni strażaków w całym kraju elektryzują pracę na temat przygotowywanej przez rząd nowej ustawy dotyczącej Ochotniczej Straży Pożarnej. Od samego początku projekt zmian znalazł się pod ostrzałem liberalnych mediów i niektórych środowisk związanych z PSL. Słychać głosy, że zmiany, mają zniszczyć ochotnicze hufce i zmarginalizować znaczenie OSP. Nic bardziej mylnego. Nowa ustawa wesprze ochotniczą straż, z czego zdają sobie sprawę także sami strażacy-ochotnicy. Ale o tym opozycja woli nie mówić.

Przedstawmy garść faktów. W Polsce mamy ponad 16 tys. jednostek OSP. Z tego ponad 4,6 tys. takich, które znajdują się w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. W wielu przypadkach strażacy z PSP i OSP podejmują interwencje wspólnie. Walcząc o życie, zdrowie i mienie pokazują, jak powinno wyglądać współdziałanie oparte na profesjonalizmie, wysokich umiejętnościach i życzliwości. Pokazuje to niemal każda akcja gaśnicza w naszym regionie, jak choćby ostatni pożar w Międzyrzecu Podlaskim czy niedawna walka ze skutkami wichur.

Nic w tym dziwnego, ponieważ jednostki OSP stanowią ponad 96 proc. ogólnej liczby jednostek ochrony przeciwpożarowej w Polsce, będąc tym samym najliczniejszą grupą ratowników.

Rząd zdaje sobie z tego sprawę, stąd właśnie prace MSWiA nad nową ustawą, która wesprze strażaków-ochotników. Aby skutecznie dbać o bezpieczeństwo obywateli Ochotnicza Straż Pożarna potrzebuje nowych kompleksowych rozwiązań.

– Chcemy w ten sposób docenić potencjał i zaangażowanie druhów, którzy do tej pory nie doczekali się kompleksowego uregulowania (na poziomie ustawy) wielu kwestii związanych z OSP. My takie rozwiązania proponujemy. Projekt jest szeroko konsultowany ze strażakami ochotnikami. Podkreślamy, że jest to ustawa otwarta, będziemy nad nią pracować. Rozmawiamy ze strażakami ochotnikami i słuchamy ich. Jesteśmy otwarci na uwagi i pomysły. Podkreślamy, że ustawa o OSP jest ustawą o przywilejach dla strażaków, nie o zakazach – informuje MSWiA

Na czym mają polegać zmiany?  Zgodnie z projektem ustawy każdy druh i druhna, którzy przechodzą na emeryturę oraz przesłużyli 25 lat w akcjach ratowniczych, otrzymają 1/14 najniższego wynagrodzenia, jako miesięczny dodatek emerytalny. Podkreślamy, że jest to długo oczekiwane świadczenie, które wiele obozów politycznych przez lata obiecywało strażakom ochotnikom. Rząd Prawa i Sprawiedliwości to zrealizuje. Uregulowana zostanie kwestia świadczeń za udział w akcjach ratowniczych (zwolnienia z zakładów pracy na czas udziału w akcjach oraz odszkodowania i ekwiwalenty). W każdej komendzie wojewódzkiej PSP zostanie też powołany zastępca komendanta, który będzie nadzorował i koordynował sprawy związane z OSP.  Ustawa wprowadza także możliwości organizowania imprez kulturalnych czy sportowych (np. w remizach) i przeznaczania na cele statutowe pochodzących z nich dochodów – bez stosowania przepisów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, o co również zabiegali sami strażacy.

Co więcej, strażacy-ochotnicy otrzymają także szereg przywilejów. Na podstawie legitymacji służbowych będą mogli korzystać z sytemu zniżek (podobnie jak ma to miejsce w np. przypadku Karty Dużej Rodziny). Co więcej, proponowane rozwiązania dadzą możliwość nagradzania druhów OSP. Projekt ustawy przewiduje nadawanie przez MSWiA odznaki „Świętego Floriana, za zasługi dla społeczności lokalnej”, którą będzie charakteryzował bardziej powszechny charakter. Jednocześnie, dla szczególnie wyróżniających się członków OSP przewidziano możliwość przyznania Krzyża św. Floriana. Wnioski o nadanie będzie przedstawiał Prezydentowi RP minister właściwy do spraw wewnętrznych.

Przy okazji trwających konsultacji społecznych w przestrzeni publicznej pojawiło się wiele nieprawdziwych informacji i błędnych interpretacji zapisów projektu.  Ustawa o OSP absolutnie nie ma na celu likwidacji OSP, odebrania uprawnień czy świadczeń ratownikom OSP – jest wręcz przeciwnie.

Nie jest prawdą, że Państwowa Straż Pożarna zaprzestanie szkolenia jednostek ochotniczych albo będzie pobierać za to opłaty. Państwa Straż Pożarna – tak jak dotychczas – będzie za darmo szkolić druhny i druhów z Ochotniczych Straży Pożarnych. MSWiA zapewnia, że przygotowało na ten cel nawet dodatkowe środki.

Nie jest prawdą, że druhom OSP zostanie odebrane prawo do strażackiego munduru. – Jeśli strażacy ochotnicy powiedzą, że chcą być w ustawie określeni jako formacja umundurowana, to tak będzie. Rozwieje to obawy w zakresie mundurów. Aktualny projekt ustawy, nie przewiduje odbierania prawa do noszenia mundurów wyjściowych strażakom OSP – powiedział w sejmowym wystąpieniu wicemister spraw wewnętrznych i administracji Maciej Wąsik.

Kolejnym rozpowszechnianym kłamstwem jest to, jakoby część jednostek OSP przestało być jednostkami ochrony przeciwpożarowej. Ministerstwo kategorycznie temu zaprzecza i zapewnia, że nawet te, które nie posiadają obecnie jednostek operacyjno-technicznych, będzie mogło pełnić tę funkcję. Co więcej, jednostki specjalistyczne OSP np. mające psy wyszkolone do poszukiwania osób zaginionych czy zajmujące się ratownictwem wysokościowym nie będą musiały przekształcać się w jednostki ratowniczo-gaśnicze (JRG). Jak sugerowały niektóre media. Minister Wąsik zapewnia, że będą one w dalszym ciągu wykonywały swoje zadania i będą nadal finansowane.

– Podkreślamy, że nie jest intencją ustawy odbieranie tytułu „strażaka” członkom OSP. Po pierwszych konsultacjach ustawy wprowadziliśmy do projektu określenia „strażak” i „strażak ratownik” – przekonuje MSWiA, więc kolejny zarzut opozycji, można włożyć między bajki.

Ustawa jest szeroko konsultowana ze strażakami z ochotniczych formacji. W 2020 r. na wniosek Komendanta Głównego PSP/Szefa Obrony Cywilnej Kraju, powołany został przez Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego do celów konsultacyjnych, interdyscyplinarny zespół badawczy do przygotowania założeń regulacji spójnego systemu bezpieczeństwa, w tym projektu ustawy dedykowanej OSP. Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP, druh Waldemar Pawlak, do udziału w pracach tego zespołu wyznaczył swojego przedstawiciela, który brał w nich udział.