W niedzielę 17 października po raz pierwszy w Radzyniu odbył się zbiorowy pochówek dzieci martwo urodzonych z powiatu radzyńskiego. Ich szczątki zostały złożone na Cmentarzu Komunalnym w grobie na powstającym specjalnym miejscu pochówku. Data nie była przypadkowa – 15 października przypada Światowy Dzień Dziecka Utraconego, który w Polsce obchodzony jest od 2004 roku. Poświęcony jest on uczczeniu pamięci dzieci utraconych i zmarłych tuż po porodzie.
Uroczystość rozpoczęła się o godz. 15.00 w Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy Koronką do Miłosierdzia Bożego, po której odczytano Akt zawierzenia zmarłego dziecka Bożemu Miłosierdziu. Informację o historii inicjatywy powstania w Radzyniu miejsca pochówku dzieci utraconych i martwo urodzonych przedstawiła Anna Stephan z Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Siedleckiej.
Następnie została odprawiona Msza Święta, koncelebrowana przez proboszczów trzech radzyńskich parafii: ks. prał. Romana Wiszniewskiego, ks. kan. Krzysztofa Pawelca i ks. kan. Henryka Ocha oraz dekanalnego duszpasterza rodzin ks. Mateusza Gomółkę, który też wygłosił homilię.
W szczególny sposób kapłan zwrócił się do rodziców i bliskich dzieci utraconych, którzy często zadają sobie pytanie: dlaczego mnie to nieszczęście spotkało? gdzie jest Bóg?
– Bóg jest miłością, kocha cię. Chrystus nigdy cię nie zostawia, jest z tobą w tym wszystkim, co cię spotyka – mówił kaznodzieja.- Nie zawsze odczuwamy tę Jego obecność – to też może być problem w nas – ale On rzeczywiście jest i pomaga nam, choć często w subtelny sposób. Ta prawda może pomóc każdemu, kto przeżywa trudną sytuację – podkreślił kapłan. – Uczestnictwo w tym pogrzebie jest też wielkim zadaniem: byśmy otworzyli się naprawdę, że Bóg jest miłością, kocha każdego: tego, kto zmarł przed ujrzeniem tego świata, czy żył przez 90 lat .
Ks. Mateusz Gomółka wskazał też drugi aspekt uroczystości: pochówek dzieci utraconych przed narodzeniem, martwo urodzonych wyraża prawdę, że życie człowieka zaczyna się od poczęcia – nie od urodzenia.
Na zakończenie Mszy Św. głos zabrał burmistrz Radzynia Jerzy Rębek. – Uczestniczymy w ważnym wydarzeniu, w Bożym dziele: po raz pierwszy w Radzyniu złożymy do grobu – tak jak się godzi – ciała dzieci utraconych, martwo urodzonych, których rodziny z różnych względów nie zdecydowały się na rodzinny pochówek. Jest to okazja do tego, by otoczyć miłością dzieci zmarłe przed narodzeniem i ich rodziców – podkreślił włodarz. Wyraził też wdzięczność pomysłodawcom i realizatorom inicjatywy. Złożył podziękowania Annie Stephan reprezentującej Duszpasterstwo Rodzin Diecezji Siedleckiej, kapłanom radzyńskich parafii, w szczególności ks. dziekanowi Romanowi Wiszniewskiemu, który „w sposób gorliwy, z wielką miłością przystąpił do dzieła”, dyrektorowi szpitala – Robertowi Lisowi i współpracownikom, którzy „odpowiedzieli z wielkim zrozumieniem i miłością, na inicjatywę, by dzieci martwo urodzone mogły mieć godny pochówek”, a także prezesowi PUK Jarosławowi i pracownikom Przedsiębiorstwa, za to, że „z wielkim zaangażowaniem podeszli do tego dzieła” oraz całemu Komitetowi Organizacyjnemu, który zaangażował się w jego realizację. – Będzie to miejsce gorliwej modlitwy za dzieci i rodziców, którzy potrzebują modlitewnego wsparcia – mówił burmistrz Jerzy Rębek.
Następnie uczestnicy uroczystości udali się na Cmentarz Komunalny, gdzie białą trumienkę ze szczątkami dzieci złożono do grobu, znajdującego się na specjalnie przygotowywanym miejscu, które ma być miejscem składania ciał dzieci utraconych, a także modlitwy w ich intencji, w intencji wszystkich dzieci utraconych, które nie zostały godnie pochowane, oraz w intencji ich rodzin przeżywających ból utraty dziecka.
Uczestnicy uroczystości zapalili znicze i złożyli białe róże przy grobie ze szczątkami dzieci oraz drugim – symbolicznym, poświęconym wszystkim dzieciom, które nie mają grobów
Anna Wasak
Historia inicjatywy
Z inicjatywy Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Siedleckiej 28 maja br odbyło się spotkanie z udziałem przedstawicieli Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych z osobami odpowiedzialnymi za Duszpasterstwo Rodzin. Inicjatorzy przedstawili potrzebę godnego pochowania doczesnych szczątków wszystkich dzieci martwo urodzonych, z szacunkiem należytym osobie ludzkiej. Dostrzeżono też potrzebę organizacji zbiorowych pochówków w obrządku rzymskokatolickim tych dzieci utraconych, których rodzice i bliscy rezygnują z prawa do pochówku. Dotychczasowy sposób postępowania w tych przypadkach wymagał zmiany. Kierownictwo wyżej wymienionych organizacji wykazało jednoznaczne poparcie w tej sprawie. Każda ze stron określiła konkretne zadania, zgodne ze swoja właściwością.
Na drugim spotkaniu 18 czerwca uzgodniono szczegóły, na podstawie których 30 czerwca w Urzędzie Miasta podpisano „Porozumienie ws. organizacji zbiorowych pochówków w obrzędzie rzymskokatolickim dzieci martwo urodzonych”. Akt podpisali: burmistrz Miasta Radzyń Podlaski Jerzy Rębek, dziekan dekanatu radzyńskiego ks. prał. Roman Wiszniewski, Robert Lis – dyrektor SP ZOZ, oraz Jarosław Ejsmont – prezes PUK.
Postanowiono, że miejsce pochówku zostanie zlokalizowane na Cmentarzu Komunalnym obok grobów małych dzieci. Stanie tam figura Matki Bożej trzymającej na rękach i tulącej do siebie maleńkie dziecko. Wokół niej powstanie 14 podwójnych grobów. Jeden z nich będzie symboliczny – poświęcony wszystkim dzieciom, które nie mają grobów. Po 20 latach będzie pełnił rolę ossuarium – grobu, gdzie będą składane szczątki poekshumacyjne. Będzie to także miejsce modlitwy w intencji rodziców, którzy przeżyli tragedię straty dziecka. Każdego roku w okolicy 15 października będzie planowana taka uroczystość. Do czasu pochówku ciała dzieci będą przechowywane w Prosektorium Domu Pogrzebowego. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej będzie pełnił obsługę formalną pochówku dzieci.
Od dnia wprowadzenia procedur szpital informuje rodziców o ich prawie do pochowania szczątków utraconych dzieci, a w sytuacji rezygnacji z tego prawa – o możliwości przeprowadzenia pochówku przez Miasto. Czynności duszpasterskie nad dziełem pochówku dzieci martwo urodzonych podjął ks. prał. Roman Wiszniewski jako dziekan i proboszcz parafii, która sprawuje opiekę duchową nad Cmentarzem Komunalnym i radzyńskim szpitalem.
Dla wypracowania projektu zagospodarowania terenu i wykonania nekropolii oraz zgromadzenia funduszy na jego realizację został powołany Komitet, w skład którego weszło 20 osób: radzyńscy proboszczowie, samorządowcy miasta powiatu i gmin: Borki, Wohyń, Komarówka Podlaska, Radzyń Podlaski, przedstawiciele SP ZOZ, PUK i Duszpasterstwa Rodzin. Wydany został folder informacyjny o inicjatywie.
27 sierpnia odbyło się kolejne spotkanie Komitetu i sympatyków inicjatywy, na którym podsumowano dotychczasowe działania. Przedstawiono sprawy finansowe. Koszt wykonania pierwszej części inwestycji został oszacowany na 70 tys. zł. Dotychczas na specjalnie wydzielone konto wpłynęło 227 wpłat na kwotę 33 444,50 zł. Na cel budowy miejsca pochówku przeznaczono ofiary zebrane podczas Mszy św. 15 października,
Osoby, które chcą wesprzeć inicjatywę tworzenia nekropolii, a tym samym wyrazić szacunek do życia poczętego, proszone są o wpłaty na wyznaczone konto lub o złożenie ofiar do puszek w dniach 30 października oraz 1 i 2 listopada podczas planowanej zbiórki na Cmentarzu Komunalnym w Radzyniu.
Anna Stephan – Duszpasterstwo Rodzin Diecezji Siedleckie