Jak ludzie przeżywają te dni? Co one dla nich znaczą? – Dzień Wszystkich Świętych to wielkie radosne święto, w którym cieszymy się chwałą Nieba. To imieniny świętych, możliwość odczuwania ich obecności wśród nas. Z tej tajemnicy wypływa drugie święto – Zaduszki. To czas wspomnień, naszych bliskich tych którzy już odeszli. Wspomnienia rozbudzają w nas zadumę, wzruszenia i emocje – mówi ojciec Piotr Zajączkowski, z bialskiej Wspólnoty Braci Mniejszych Kapucynów. Te święta każdy przeżywa indywidualnie, w innych sposób. Dla 81-letniej Marii Juszczuk z Białej Podlaskiej te dni wypełnia skupienie i gorąca modlitwa za dusze zmarłych. Seniorka odwiedza groby bliskich i znajomych, uczestniczy w nabożeństwach i odmawia różaniec. Ogrom emocji, ból i poczucie bezsilności towarzysz ludziom, którzy nie tak dawno stracili bliską im osobę. Czas był zbyt krótki, aby wyleczyć rany. A widok grobu podkreśla jedynie ogromną pustkę po utracie najbliższych. – Od kilku miesięcy nie żyje mój ojciec. Teraz to będzie dla mojej rodziny i dla mnie szczególne święto. Czas wspomnień z łezką w oku. Nie przywykłem do tego, że już on odszedł. To do mnie nie dotarło – mówi Tadeusz Zieliński. Nostalgicznie i refleksyjnie, ale już bez emocji Zaduszki świętuje Krystyna Karolczuk, której mama zmarła ponad pięć lat temu. – Kiedyś płakałam. Teraz nabrałam przekonania, że ona żyje w lepszym świecie. Ta myśl mnie uspokaja i wycisza. Czuję jej obecność – zapewnia. Pierwszego listopada cmentarze i groby odwiedzają nie tylko osoby wierzące. Adam jest ateistą, nie był ochrzczony, jest przekonany, że ludzkie życie kończy się raz na zawsze w chwili śmierci. Każdego roku odwiedza grób rodziców i kolegi. Porządkowanie mogił najbliższych i zapalenie zniczy uważa za swój obowiązek. Pamięć o zmarłych wynika z szacunku i ludzkiego humanizmu. Wiele osób podkreśla, że w tych dniach myśli nie tylko o tych, których już nie ma ale również o własnej śmierci. Kiedy ona nadejdzie i w jakich okolicznościach? Ile zostało mi lat? Czy dożyję następnych świat Wszystkich Świętych? Co znajduje się po tej drugiej stronie? To najczęściej rozważane pytania.