Żołnierze "Zenona"

Ekspozycję przygotowało przez Stowarzyszenie Konna Straż Ochrony Przyrody i Tradycji im. 1. Pułku Strzelców Konnych. Ekspozycja składa się ze 128 zdjęć ukazujących żołnierzy oddziału, a także fotografii archiwalnych z lat II wojny światowej.

Wystawa przybliża historię oddziału partyzanckiego działającego podczas okupacji niemieckiej na Podlasiu, dowodzonego przez majora Stefana Wyrzykowskiego, ps. „Zenon”, legendarnego w naszym regionie żołnierza i dowódcę, a pomijanego w peerelowskiej historiografii. Rokrocznie we wsi Jeziory, miejscu zwycięstwa partyzantów nad przeważającymi siłami niemieckim, odbywają się rocznicowe uroczystości oraz rajd konny śladami jego oddziału.

Mjr „Zenon” był dowódcą grupy Kedywu Inspektoratu „Północ”, a następnie komendantem Oddziału Partyzanckiego 34. Pułku Piechoty AK na Podlasiu. W powojennej Polsce represjonowany, podobnie jak wielu jego żołnierzy, skazany został na 6 lat więzienia. Oddział „Zenona” wsławił się m.in. osłoną akcji wydobycia z Bugu w okolicy Sarnak i wywiezienia z Podlasia niemieckiego pocisku V2, a także ochroną radiostacji nadawczo-odbiorczej Komendy Głównej Armii Krajowej, zapewniającej łączność KG AK z rządem polskim w Londynie