Kolej wąskotorowa od pierwszej połowy XIX wieku była cudem techniki, który zrewolucjonizował transport towarów i ludzi. W niektórych rejonach Polski funkcjonuje ona do dnia dzisiejszego jako atrakcja turystyczna. W naszym regionie istniała od 1917 roku do początków lat 70-tych, kiedy to została zlikwidowana z uwagi na nierentowność. Dzieje Bialskiej Kolei Dojazdowej potocznie zwanej „wąskotorówką” lub „ciuchcią” przybliżył miłośnikom historii regionu dr Rafał Dmowski, pracownik naukowy Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach.
Bialską kolej wąskotorową rozpoczęli budować Niemcy podczas I wojny światowej. Powstał wówczas odcinek Biała Podlaska – Rokitno. Składy wyruszały w trasę przy wieży ciśnień. To jeden z wielu obiektów – poza torami – kojarzących się z koleją, który ocalał do czasów współczesnych. Tor wiódł Aleją Jana Pawła II i ul. Janowską do Roskoszy, gdzie w czasach późniejszych rozgałęział się w trzech kierunkach: Konstantynowa, Janowa Podlaskiego oraz Cieleśnicy. Jaki był cel budowy kolejki?
Wywóz konfiskowanych Podlasiakom płodów rolnych oraz drewna. Prelegent przytoczył słowa nieżyjącego już regionalisty i historyka Jerzego Sroki: „Niemieckie rządy w Białej Podlaskiej były typowym przykładem gospodarki rabunkowej, nie licząc się z nikim i z niczym przebili bezlitośnie okoliczne lasy.” W latach międzywojennych wąskotorówka była sukcesywnie rozbudowywana. Tuż przed wybuchem II wojny światowej liczyła trzy linie:
– Biała Podlaska – Konstantynów, przez Roskosz, Witulin, Mariampol, Leśną Podlaską, Nosów, Stasinów;
– Biała Podlaska – Janów Podlaski, przez Roskosz, Rokitno, Klonownicę Dużą, Klonownicę Małą;
– Biała Podlaska – Cieleśnica, przez Roskosz i Rokitno.
Punktualność docierania do poszczególnych stacji była tak precyzyjna, że ludzie według poruszania się kolejki regulowali zegarki. Łącznie bialska wąskotorówka liczyła ok. 90 km. W Muzeum Kolejnictwa w Warszawie zachował się „Rocznik Kolejowy na rok 1931/1932”, dzięki któremu można ustalić prawie pełną obsadę personalną oraz całą infrastrukturę bialskiej wąskotorówki.
W latach powojennych głównym zadaniem „ciuchci” oprócz przewozu ludzi był transport towarów takich jak kreda z kopalni w Kornicy, wyrobów gorzelnianych z Cieleśnicy i Witulina, drewna z okolicznych lasów oraz produktów rolno-spożywczych.
Na początku lat siedemdziesiątych uznano iż wąskotorówka to przeżytek i anachronizm. W 1972 roku znikła na stałe z naszego krajobrazu. Szyny z rozebranych torów trafiły do huty. Jedynym ich śladem są nasypy. Najlepiej zachowany i najbardziej malowniczy odcinkiem trasy znajduje się za wsią Kamieniczne na linii wiodącej do Janowa Podlaskiego. Wcale bogata jest pozostała infrastruktura, zwłaszcza budynki stacyjne. W byłym bialskim dworcu głównym, znajdującym się w pobliżu stacji PKP mieszczą się obecnie lokale mieszkalne. Charakterystyczny żółty budynek przy skrzyżowaniu ul. Jana Pawła II z ul. Brzeską to była stacja Biała Podlaska Miasto. Dawne budynki kolejowe zachowały się również m.in. w Janowie Podlaskim i Leśnej. Jednym z najpiękniejszych zabytków jest most łukowy na rzece Klukówce w pobliżu Roskoszy.
